Medytacja w środku tygodnia

Udostępnij w mediach społecznościowych:

W dzisiejszym odcinku przyglądamy się fascynującej historii współczesnej jogi, szczególnie skupiając się na jej aspekcie fizycznym – asanach. Rozpoczynamy od analizy starożytnych tekstów, takich jak Bhagawadgita i Jogasutry, które pokazują, że asany nie zawsze były centralnym elementem praktyki jogi. W trzecim wieku przed naszą erą asana była bardziej miejscem do medytacji niż pozycją ciała. W Jogasutrach (IV w.) asana to pozycja medytacyjna, która powinna być stabilna i wygodna. Hathajogapradipika wspomina o około 84 asanach. Opisuje ich 15, choć wciąż głównie w kontekście medytacyjnym.

Przenosimy się do XX wieku, gdzie obserwujemy prawdziwy rozkwit jogi posturalnej, tzn takiej która skupia się na asanach, pozycjach ciała. Dowiadujemy się, że rozwój tej formy jogi był silnie inspirowany zachodnią kulturą fizyczną, szczególnie gimnastyką, która została zaadaptowana do praktyk jogicznych w Indiach. Omawiamy wpływ takich postaci jak Krishnamacharya oraz jego uczniowie, m.in. B.K.S Iyengar i Pattabhi Jois, którzy przyczynili się do popularyzacji wielu współczesnych asan.

Rozważamy również, jak joga posturalna była wykorzystywana w Indiach jako narzędzie do wzmocnienia fizycznego w kontekście ruchu narodowego. Czy współczesna joga, będąca produktem XX wieku, jest mniej wartościowa od tradycyjnych form? Mimo braku starożytnego rodowodu, joga posturalna ma wiele do zaoferowania współczesnym praktykującym, pomagając w zdrowiu fizycznym i psychicznym.

Na koniec przestrzegamy przed ślepą wiarą w autorytety i nauczycieli jogi, podkreślając znaczenie krytycznego podejścia do historii i praktyki jogi. Przywołujemy przykłady dokumentów, które pokazują, co może się stać, gdy zaufanie do guru jest bezkrytyczne.
Rozdziały

(00:15) Wprowadzenie do współczesnej jogi

(00:51) Historia i znaczenie Asan w starożytności

(03:11) Ewolucja Asan w Joga Sutrach

(06:13) Rozwój jogi posturalnej w XX wieku

(09:04) Wpływ zachodniej kultury na jogę

(12:23) Joga jako narzędzie tożsamości narodowej

(14:19) Współczesna praktyka jogi i jej korzyści

(15:43) Krytyczne spojrzenie na nauczycieli jogi

https://www.medytacjawsrodkutygodnia.pl/episodepage/46

Podaruj kawę :)

[00:00:15] Unknown:

Moi mili, witam   Was bardzo serdecznie na naszym kolejnym spotkaniu I dzisiaj chciałbym Wam opowiedzieć trochę   na temat   współczesnej jogi. Skąd ona się wzięła?   Skąd mamy w XX wieku taki rozkwit   różnych pomysłów na temat praktyki?   Asan?   No jest to dosyć niespotykane,   bo w   wcześniejszych   wiekach   Asany nie mają takiego centralnego miejsca, jeśli chodzi o praktykę,   w tym praktykę   jogi.   Może na początku wspomnę trochę na temat   samych asan, bo to też dosyć ciekawa historia.   Jeżeli   przyjrzymy się   literaturze, to na przykład w Bahaga w adgicie, czyli   bardzo   ważnym, jogicznym   tekście z   około trzeciego wieku przed naszą   erą,   pojawia się kwestia Asany   I   mowa jest o niej więcej tak, że jogin   układa swoją asanę nie za wysoką,   a nie nie za niską.  

Dokładnie   ta szlocka mówi:   Niech w czystym   miejscu ułoży nie za wysoką czy niską stałą   asanę   na płótnie   skórze gazeli   I kusi.   OK, zacznijmy od samego końca. Kusi to po prostu   oznacza trawę. Jest jeden specyficzny   rodzaj   trawy, który   był używany   podczas rytuałów, ale także tutaj, jeśli chodzi o   budowanie Asany.   Jeszcze jest tutaj mowa o używanej   skórze gazeli.   Więc widzimy, że tutaj chodzi nie o pozycję ciała, a raczej   coś, na czym sadza się ciało I medytuje.   O tym dokładnie mówi kolejna   szlocka.   Tam umysł niech skupi w jednym,   gasząc bieg myśli I zmysłów.  

I siedząc,   niech ćwiczy jogę,   by się wewnętrznie   oczyścić.   To były dwie Szloki z Hagawadgity,   szósty rozdział,   jedenasta   I dwunasta   Szlocka.   W   tłumaczeniu Rucińskiej.   Więc po pierwsze w trzecim wieku   Asana nie funkcjonuje,   a przynajmniej w tym tekście nie funkcjonuje jako pozycja jogi, a raczej jako   coś, na czym jogi siedzi   I praktykuje   medytację,   praktykuje   jogę.   Trochę później,   Bo jakieś   siedemset lat później, czyli około cztery   wieku   naszej ery. Joga Sutry   poświęcają   dokładnie jedną sutrę na omówienie   asan   asany   I tylko sutry mówią że asana powinna być   sthira   stabilna I sukcha przyjemna   dlaczego? No więc właśnie bo ma być to   pozycja ciała   sprzyjająca   medytacji.  

Więc w jego sutrach   Asana   jest już   pozycją   ciała, ale to jest pozycja ciała   sensu stricto   przeznaczoną   do medytacji.   Ma być stabilna   I wygodna,   więc nie mam tu mowy o żadnych wyniossach,   o żadnych balansach, stanie na głowie.   To jest pozycja   medytacyjna.   Przenieśmy   się   znowu w czasie   o jedenaście   wieków, czyli do XV   wieku naszej ery.   I   przyjrzyjmy się   HATHJOze   Pradipize   Swamigo   Svatmaramy.   Więc   to jest   chyba najbardziej popularny tekst chata-jogiczny.   Jak wiadomo,   nam chata-joga kojarzy   się z praktyką jogi skupioną   na asanach.   Nie wiem, czy wiecie,   chata-joga   wspomina o osiemdziesięciu   czterech asanach.  

Z nazwy   wymienię około   piętnaście. I w dalszym ciągu większość tych asan to są pozycje   medytacyjne,   do praktyk   wewnętrznych.   To   dzieło   wspomina,   że celem   jogi jest uzyskanie   diwiadecha,   boskiego ciała.   Wadżeradecha,   diamentowego ciała.   Więc również   cel praktyki jest trochę inny niż   współcześnie.   Celem jogi   jest takie   alchemiczne   przemienienie ciała,   aby stało się ono mocne, silne,   wręcz   niezniszczalne,   tak jak diament   I nieśmiertelne,   tak jak   są bogowie.   To, czy bogowie są nieśmiertelni,   to osobna kwestie, ale na pewno   długość życia   I moce tego ciała   znacznie przekraczają   ludzkie pojęcie   I   ludzkie   możliwości.  

Przejdźmy teraz   do XX wieku,   gdzie mamy   istne szaleństwo,   jeśli chodzi o ilość asan I praktyk   fizycznych   skierowanych na to, żeby rozwijać siłę   ciała, żeby rozwinąć   moc ciała.   Mocno skierowanych na kultywację I rozwój ciała do tego stopnia,   że badacze   ten sposób   praktyki jogi nazywają   jogą   posturalną. To znaczy taką jogą,   na której   duży   nacisk   kładzie się   na pozycję.   Pozycje   ciała.   Dzisiaj będziemy starali sobie odpowiedzieć, jak to się stało.   I pomoże nam w tym   bardzo ciekawa książka pod tytułem Joga body   Marka   singletona.   Najważniejszą   I być może dla wielu z nas szokującą   tezą   książki   Singletona   jest to,   że   na   rozwój tej jogi posturalnej   ogromny   wpływ,   a może nawet przeważający   wpływ   miała nie tylko   tradycja I   literatura   związana z   tradycyjną   jogą,   a raczej   wpływ   miała   zachodnia kultura   fizyczna.  

Kultura fizyczna końca XIX   I początku XX wieku,   która przyszła do Indii   wraz   z mocarstwami   zachodnimi, a szczególnie   z Imperium Brytyjskim.   Singleton   argumentuje,   że współczesna joga posturalna,   czyli ta joga skupiająca się na Asana, jest w dużej mierze produktem   ostatnich   stu lat.   Przed tym okresem   Asany,   choć istniały,   były tylko jedne z wielu elementów jogi.   Joga obejmowała również   medytację,   etykę,   praktyki oddechowe,   pranajamy   I inne praktyki duchowe.   To, co dziś określamy jogą,   jest w dużej mierze   produktem   zachodniej kultury fizycznej.   I jedną z kluczowych postaci   tej   można powiedzieć małej albo nawet dużej rewolucji   jest   Timurala   I Kryszna Maczaria,   którego   nie bez powodu często określa się ojcem współczesnej jogi.  

Bo Kryszna Maczaria   wraz ze swoimi bardzo słynnymi uczniami jak BKS Iengaar czy Patabi   Joyce   są pionierami   w stworzeniu I popularyzowaniu   wielu asan,   które są dziś powszechnie praktykowane.   I ta właśnie praktyka asan I to podejście do praktyki asan   było w dużej   mierze inspirowane   gimnastyką,   kulturą fizyczną I zdrowotnymi   praktykami Zachodu.   I tutaj uwidacznia się ogromny wpływ skandynawskiej gimnastyki,   która była bardzo popularna w kolonialnych Indiach.   I   te praktyki gimnastyki   były stopniowo adoptowane   do jogi, tworząc   to, co dziś znamy jako praktykę Asan.  

Więc mamy tu przykład   globalnej wymiany   kulturalnej   związanej z rozwojem   praktyk   ćwiczeń.   I polecam tutaj wszystkim przyjrzenie się na przykład prymitywnej   gimnastyce   Nielsa Bugcha,   który żył od   tysiąc   osiemset osiemdziesiąt   roku do tysiąc dziewięćset pięćdziesiąt.   Pochodzi on   z Danii:   Podobieństwo   pomiędzy jego systemem   a sztanga Dnia Segą jest uderzające   I nieprzypadkowy.   Jego system stał się częścią   programu szkoleniowego brytyjskiej   armii w tysiąc dziewięćset sześć sześć   roku.   Dzięki armii zaś   system ten trafił do Indii,   gdzie stał się ważną częścią wychowania fizycznego.  

Inny   przykład: powitanie   słońca, suria   na   maskcar.   Myślicie,   że to starożytna praktyka?   Nic bardziej mylnego.   Wszystko wskazuje na to,   że również ta praktyka jest w istocie wynalazkiem   XX wieku   I stworzonym przez   syntezę   praktyki jogi z elementami   zachodniej   gimnastyki.   Skoro już wiemy, że   jego posturalna jest produktem   z początku   XX wieku,   to   warto byłoby się zastanowić,   skąd się wzięła taka praktyka?   Czy było to wynikiem   potrzeby   duchowej?   A może   politycznej?   A może po części   obu aspektów?   Dla mnie dużym   zaskoczeniem było to, kiedy dowiedziałem   się, że   taka forma jogi była promowana w Indiach   w ramach   ruchu narodowego.  

Hinduscy reformatorzy   I nauczyciele jogi, tacy jak   Swami vibekananda,   adoptowali   jogę,   aby   odpowiadała ona na potrzeby nowoczesnej   I niepodległej   ojczyzny.   Indie.   To była forma   odzyskiwania   I redefiniowania   tożsamości   narodowej.   Joga   miała być nie tylko duchową praktyką,   ale również narzędziem do wzmocnienia   fizycznego   tak, aby można było walczyć   o niepodległość   I służyć krajowi.   Czy to,   że współczesna   praktyka jogi na Zachodzie   nie ma wielu tysięcy   lat I jest odarta z   tego   tajemniczego,   ezoterycznego   kontekstu.   Czy to oznacza, że to nie jest prawdziwa joga? Czy to oznacza, że ta joga nie działa?   Czy to oznacza,   że   nie warto praktykować takiej jogi?  

Nic bardziej mylnego.   Ta joga   stała się tak popularna nie tylko właśnie z powodu mistycznej   otoczki   I   orientalnego   źródła tej praktyki,   ale po prostu dlatego, że   wielu z nas   ta forma praktyki pomaga.   Co prawda wątpię,   aby dzięki takiej praktyce   jogi posturalnej   można było osiągnąć   wadja dechy diamentowe   ciało   albo boskie ciało diwia dechy.   Ale z pewnością   jest w stanie mi pomóc   z bólem pleców.   Z pewnością   jest w stanie mi pomóc się wyciszyć.   Co więcej,   takie krytyczne spojrzenie   na historię   praktyk,   które   wykonujemy, pozwala nam zachować zdrowy rozsądek,   a czasami nawet może nas uchronić przed   różnymi   kontuzjami   czy przykrymi   rozczarowaniami   związanymi z praktyką jogi.  

Sama praktyka Asan   nie przyniesie nam   oświecenia,   ale pomoże nam   wygodniej siedzieć   w medytacji.   Taka praktyka nie uleczy nas magicznie ze wszelkiej dolegliwości.   Ale   może stanowić   ważny element   dbania   o   zdrowie.   Poznanie   historii   Asan   woli nas też   od naiwności   w stosunku do   autorytetu I   nauczycieli jogi.   To nie są oświecone osoby.   Nie dzierżą   wielowiekowej   tradycji.   Najczęściej   nie są   członkami parampara   linii   nauczycieli   I uczniów,   którzy   stanowią trzon   tradycyjnych form jogi.   Nie udzielają inicjacji,   tylko dają certyfikaty.   A jeśli chcecie zobaczyć   co   naiwne   podejście   do   praktyki Asan   robi z niektórymi ludźmi,   wystarczy zobaczyć   dokument na Netflixie   opisujący   to, co się działo z bicrumem.  

Tytuł tego   dokumentu jest:   bicrum,   jogin,   guru,   przestępca   seksualny.   Albo możecie sobie zobaczyć   bardzo,   bardzo ciekawy dokument   o Osho pod tytułem   Bardzo   dziki kraj.   Ten ostatni dokument co prawda nie dotyczy   problemów   z naiwnością   związaną   z kimś, kto naucza   jogi posturalnej,   ale w dalszym ciągu pokazuje, co się dzieje z ludźmi,   którzy dosyć na ślepo wierzą   różnego rodzaju nauczycielom   guru.   A pamiętajcie,   że teksty jogiczne   I tantryczne   ostrzegają   przed fałszywymi   guru   nauczycielami. Mówią o tym,   że tak jak nauczyciel   sprawdza kompetencje swojego ucznia, tak również   uczeń   powinien sprawdzać   kompetencje   swojego nauczyciela.  

Nie bądźmy   naiwni.